Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD), basında çıkan “Cadde mağazalarının kapanmaya başlandığını, yakın zamanda AVM’lerde de aynı durumun yaşanacağına” vurgu yapılan haberin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD), basında çıkan “AVM mağazaları kepenk indirmeye başladı” haberlerinin gerçekleri yansıtmadığını bildirdi. AYD Başkanı Hulusi Belgü, yayınladığı açıklamada şu görüşleri belirtti:
“Bugün bir gazete haberinde perakende sektörünün içinde bulunduğu durumla ilgili olarak yapılan değerlendirmelerde, cadde mağazalarının kapanmaya başlandığına ve yakın zamanda alışveriş merkezlerindeki mağazalarda da aynı durumun yaşanacağına vurgu yapılmıştır. Konu ile ilgili bugüne kadar 52 milyar dolar yatırım yapmış bir sektörü temsil eden Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği olarak, her fırsatta konuyu yakından takip ettiğimizin de altını çiziyoruz.
Burada, kamuoyu ve perakende sektöründeki yanlış anlaşılmaların ivedilikle düzeltilebilmesi ve şeffaf bilgilendirme yapabilmek açısından bazı bilgileri kamuoyu ile paylaşmak isteriz. Öncelikle, Türkiye ekonomisi terör, turist sayısındaki radikal düşüş, darbe girişimi ve psikolojik etkileri sebebi ile çalkantılı dönemlerden geçtiği bir gerçektir. Ancak 2 defa seçim yapılan 2015 yılında ve 2016 yılında da ülkemizde yaşanan terör olaylarına rağmen Türk insanı hayata sıkı sıkı tutunarak ihtiyaçlarına yönelik olarak alışveriş yapmaya ve ekonomiyi desteklemeye devam etmiştir.
İlgili makalede bahsi geçen bazı markaların alışveriş merkezlerinde kepenk kapattığına dair haber gerçeği yansıtmamaktadır. Elbette ki ticaretin doğası gereği bazı perakende işletmeleri çeşitli sebeplerden dolayı küçülmeye, büyümeye veya yer değişikliğine gittiği bir gerçektir. Ancak bunu sadece kiralara bağlamak yanlış bir tespit olacaktır.
Nitekim 10 milyon metrekarelik yatırımı aşan alışveriş merkezleri perakende sektöründen gelen talep ile 2020 senesine kadar 20 milyar dolarlık ve 2,5 milyon metrekare daha alışveriş merkezi yatırımı yapacaktır.
Son 9 yılda alışveriş merkezlerinde yapılan cirolarda yüzde 250 artış yaşanırken, perakende sektörü olarak uzun süreden sonra ilk kez Temmuz 2016 döneminde cirolarda bir düşüş yaşanmıştır ancak bu düşüşün ağustos ayında yerini tekrar yükselişe bırakmasını beklemekteyiz. Eylül ayında hem okulların açılması hem bayramın etkisiyle de cirolara çok pozitif olarak yansıyacaktır.
Alışveriş merkezleri borçlanmadan ve yurt dışı fonlamalardan dolayı bazen yabancı döviz kuruyla kiralama yapmaktadır ve bu gerçekte orta ve uzun vadede döviz kurlarının enflasyonun altında kalması sebebiyle perakendecinin hep lehine bir durum oluşturmuştur. Tabloda göreceğiniz üzere cirolar hem döviz kurlarının hem de enflasyonun çok üstünde seyretmektedir. Kira giderleri perakendecilerin toplam giderlerinin yüzde 15’i civarındadır. Dolayısıyla kiralarda yapılması gündeme getirilen indirimlerin perakendecinin giderlerine en fazla yüzde 2 etkisi olacaktır.
Her fırsatta perakende sektörü tarafından dile getirilen ve hep birlikte bir çözüm aramaya çalıştığımız ortak alan giderleri konusunda da kamuoyunun bilmesi gereken durum, bu ortak alan gider kalemlerinin büyük çoğunluğunu güvenlik ve temizlik giderlerinin oluşturduğudur. Özellikle insan kaynakları ile bağlantılı olan bu durumda daha fazla güvenlik giderleri olması veya asgari ücret artışları durumunda, ortak alan giderlerinin de artması söz konusu olmaktadır. Şu anda ülke ekonomisinin lokomotifi olan binlerce kişinin istihdam edildiği perakende sektöründe çözüm bulmamız gereken çok daha önemli sorunlar vardır. Örneğin:
1. Son dönemde artan ek gümrük vergileri
2. İşçilik maliyetler
3. Diğer vergiler
4. Ham madde fiyatlarının artması
5. Belli büyüklükteki mağazaların birleşerek rekabette üstünlük kurması
6. Bir kısım perakendecilerin yanlış büyüme stratejileri, yanlış finansal stratejileri ve yanlış indirim politikaları
7. Rekabette yaşanan sıkıntılar
8. Franchise sistemindeki genel yanlışlıklar
Perakende sektörünün her fırsatta gündeme getirdiği kira ve döviz kurlarına dair yeni düzenleme yapılması önerisinden ziyade, yukarıda sıraladığımız ve tüm sektörlere radikal faydalar sağlayacak çok daha önemli olduğuna inandığımız problem çözümlerine odaklanmanın daha faydalı olacağı kanısındayız.
Alışveriş merkezleri perakende sektörünün önemli bir parçasıdır. Burada hem perakendeciler hem de alışveriş merkezleri olarak ülkemizin geçtiği bu sıkıntılı dönemde el ele vererek sadece maliyetlerle değil aynı zamanda ciroların yükseltilmesine yönelik de ciddi çalışmalar yapılmalıdır.”
