Türkiye’nin 81 ilinde cadde ve sokak bazında tüm coğrafyayı inceleyip sektörlere yönelik detaylı raporlar sunan Maptriks, mağaza açılışında doğru lokasyon seçimi için yapılması gerekenlere dikkat çekti. Maptriks markalara doğru lokasyon için 9 kritik ipucu verdi.
Mağazalar için yer seçiminde; metrekare, kira değeri, cephe büyüklüğü, görünüş gibi iç dinamikler önemli kriterler olsa da bu dinamikler doğru bir konumlandırma ile birleşmediği takdirde başarısız bir girişim ortaya çıkabiliyor.
Türkiye’nin 81 ilinde cadde ve sokak bazında tüm coğrafyayı inceleyip sektörlere yönelik detaylı raporlar sunan yazılım ve danışmanlık şirketi Maptriks, şirketleri iflasa kadar götürebilecek lokasyon konusunda doğru adımların nasıl atılacağını açıkladı.
1. Nüfusun yoğunluğu değil, hedef kitle önemli
Maptriks’in araştırmasına göre bölgedeki nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu, yeni bir mağaza için en önemli ölçüt olsa da sunulan hizmet ve ürün çeşidine göre hedef kitlenin de en doğu şekilde belirlenmesi gerekiyor. Sadece nüfus çoğunluğuna göre yapılan lokasyon seçimleri başarısız sonuçlar doğuruyor. Bu nedenle nüfus büyüklüğünün yanında hanelerin alışveriş alışkanlığını ve hane yapılarını ölçümlemek de gerekiyor.
2. Çevredeki referans bölgeleri yeni mağazalar için avantaj
Nüfus ve bu nüfusun yeni mağazaya erişim potansiyeli dışında öne çıkan diğer nokta ise mağaza için seçilen lokasyonun çevresindeki referans bölgeleri. Yakınında bir meydan, bir üniversite kampusu ya da bir kamu kurumu bulunan bölgelerde veya kolay ulaşım açısından doğru noktada açılmış mağazalar daha avantajlı oluyor.
3. Mağaza açmadan önce rakiplerinizi tanıyın
Rekabet etkisi, lokasyon seçiminde karar verme sürecini doğrudan etkileyen diğer bir faktör. Yeni açılacak bir mağazanın, hedef kitlesine ve türüne göre rakipleri önceden belirlenmeli, bölgedeki bu rakipler ile uzaklık matrisleri hesaplanmalıdır. Mağazaların birbiri üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri, güçlü ve zayıf yanları üretilecek SWOT analizleri ile incelenmeli, bu doğrultuda elemeler yapılmalı.
4. Lokasyon kararı, dağıtım ağı süzgecinden geçirilmeli
Özellikle Türkiye genelinde faaliyet gösteren mağazalar, kendine özgü bir dağıtım ağı ve buna bağlı olarak bir büyüme stratejilerine sahipler. Yeni açılacak bir mağazanın mevcuttaki dağıtım ağına ve depolara yakınlığı, bu ağ ile olan ilişkisi analiz edilmeli ve alınacak kararlar öncelikle bu süzgeçten geçirilmeli.
5. Anlık satış verileri ile coğrafi bilgi sistemlerini güçlendirin
Coğrafi verinin bilgisayar tabanlı programlarda depolanması, işlenmesi, sorgulanması ve analiz edilmesine imkân sağlayan Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve yazılımları; modern perakende mağazaları için nüfus ve alan ilişkisine bağlı olarak uygun yer seçimi, dükkân seçimi ve analizleri konusunda oldukça geniş imkânlar sunuyor. Bu sistemler; demografik yapı, ticaret alanı, rekabet alanı, ulaşım ağı, araba sürüş zaman-mesafe ilişkisi gibi pek çok faktörü değerlendirmeye alarak uygun lokasyon seçimi analizleri yapılmasına imkan veriyor.
6. Bilimsel veriler ile yerel bilgiyi birleştirin
Yeni bir mağaza açılmasının planlandığı bölge hakkında; o bölgede yaşayan, hatta ticari faaliyette bulunan kişilerden elde edilecek veriler, çoğu zaman bilimsellikten uzak ve göreceli olur. Bu tür kaynaklardan bölgede yaşayan tüketicilerin yaşam tarzı ve alışveriş kültürü gibi davranışsal bilgileri dikkate alınması ne derece doğru ise yalnızca bu bilgilere dayalı karar vermek de o derece yanlış olacaktır. Bu nedenle bilimsel kaynaklardan elde edilen verilerle yerel bilgiyi birleştirmek yeni girişimler için daha gerçekçi analizler ulaşılmasının yolunu açar.
7. Hedef kitle yoğunluğunu doğru analiz edin
Hedef kitle yoğunluğu; harcanabilir gelir seviyesi ve rakip sayısı arasındaki ilişkiyi gösterir. Bu verilere ait bilimsel metotlarla elde edilmiş güncel veriler yoksa yapılacak doygunluk analizi de doğru çıkmayacak ve sonuç olarak mağazanın yeri ya da kapasitesi ile ilgili yanlış kararlar alınacaktır.
8. Yalnızca rakip mağaza konumuna göre lokasyon belirlemeyin
Yalnızca rakip mağaza konumuna göre lokasyon seçimi yapmak, sıkça yapılan hatalardan birisidir. Eğer rakip şirketin mağaza açtığı yer, doygunluğa ulaşan bir bölge ise yeni açılacak başka bir mağazanın performansı da beklenilen seviyede olmayacaktır. Ayrıca mağaza açılacak bölgede rakiplerin olmaması, her zaman için o bölgenin iyi bir bölge olduğu anlamına gelmez.
9. Tüketicinin mağazanıza gelmesi için göze alabileceği mesafeyi hesaplayın
Etki alanının hesaplanması kavramı tüketicilerin mağazanıza gelmek için göze alacağı azami uzaklık olarak da tanımlanabilir. Etki alanının hesaplanmasını etkileyen faktörler arasında sunulan ürün ve hizmetlerin fiyat, kalite ve fayda algısı, mağazanın hizmet verdiği bölgede tüketicinin benzer mal ve hizmetleri alabileceği mağazaların bulunurluğu ve tüketicilerin alışveriş ve yaşam kültürü sayılabilir.
“Yanlış lokasyon seçimi şirketleri iflasa kadar götürebilir”
Konuyla ilgili açıklamada bulunan Maptriks Kurucu CEO’su Fatih Kuralkan, “Yeni işyerleri açmak isteyen şirketler için doğru lokasyon seçimi oldukça önemi bir faktör olarak öne çıkıyor. Yanlış lokasyon seçimi nedeniyle şirketler, doğru lokasyon seçimi için yapılacak çalışmalar için gerekli harcamadan daha çok harcama yaparak girişimlerinde başarısız oluyor” dedi.
Yanlış lokasyon seçiminin şirketleri iflasa kadar götürebileceği uyarısında bulunan Kuralkan, “Geliştirdiğimiz teknoloji üzerine inşa ettiğimiz web ve mobil tabanlı yazılımlar ile lokasyon bazlı hızlı analizler yapabiliyoruz. Hizmetlerimizi kullanan müşterilerimiz, bir yandan yatırım maliyetlerini oldukça düşürürken diğer yandan aynı sektördeki rakiplerine kıyasla büyüme açısından da öne geçmiş oluyor.” şeklinde konuştu.
