Perakende ve alışveriş merkezleri sektörlerinin önde gelen isimlerinin bir araya geldiği ‘Perakende ve Alışveriş Merkezlerinin Dünü, Bugünü ve Yarını’ Zirvesinde Birbirinden sektörün önde gelen isimleri Türkiye’deki ticari hayatın geçmişini anlattı, önemli konularını masaya yatırarak gelecek hedeflerini tartıştı.
Türkiye’deki organize perakende sektörünün çatı kuruluşu Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF)’ın bu yıl ilkini düzenlediği ‘Perakende ve Alışveriş Merkezlerinin Dünü, Bugünü ve Yarını Zirvesi’ni, 18 Aralık 2024 Çarşamba günü, Hilton İstanbul Bomonti Hotel’de gerçekleşti.
TAMPF Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş’ın açılış konuşması ile başlayan zirvede, Türkiye’deki alışverişin dünü; çarşı geleneği, Kapalıçarşı ‘nıın Türkiye ve dünyadaki ticarete etkileri, Türkiye’deki ilk alışveriş merkezleri ve organize perakende denemeleri sektör duayenleri tarafından aktarılırken, sektörün bugünü ise organize perakende ve alışveriş merkezlerinin süregelen işbirliği ve beraberliği ile tüketiciye daha uygun ürünlerin, daha iyi koşullarda sunulması, beraberinde Türkiye’den daha fazla küresel marka çıkması ekseninde konuşuldu. Alışverişin geleceğinde ise kişiselleşen müşteri deneyimi, ödeme sistemleri, bütünleşik cüzdanlar, yapay zeka ve omnichannel konuları konuların uzmanları tarafından dinleyenlere aktarıldı.
“Organize perakende tüm unsurlarıyla enflasyonla mücadele eder, kayıt dışılığı engeller”
Kongrenin açılış konuşmasını yapan Prof. Hüseyin Altaş, organize perakende sektörünün tüm bileşenleri ile enflasyonla ve kayıt dışılıkla mücadele etme fonksiyonu olduğunu belirtti. Sektörün büyüklüğü ve önemi ile, Türkiye’deki organize perakendenin çatı kuruluşu olan TAMPF’ın faaliyet konularını özetleyen Altaş şöyle devam etti: “Sektör gündelik çatışmalardan, çekişmelerden arınmış bir şekilde vizyonunu belirleyebilmelidir. Bu konuda Federasyonumuzun üye dernekleri ile birlikte uyumlu bir çalışma ile 11 senedir sektörün vizyonunun belirlenmesi noktasında çok önemli bir rol oynadığını düşünüyoruz. Kısır tartışmalar yerine birleştirici, yapıcı bir rol ve konsensüsü benimseyen bir mantığın ülke ekonomimiz için çok daha faydalı olacağını düşünüyoruz ve bunun için çalışıyoruz. 2025 yılı içinde de Federasyonumuza katılım için Yönetim Kurullarında karar almış ve bize iletmiş olan 2 yeni derneğimizle, üye dernek sayımızı yediye çıkararak, bu güçlü temsili artırarak devam ettireceğiz.”
Federasyonun, özellikle maliyet kontrolünün önem kazandığı bu gibi dönemlerde üyelerine birlikteliğin gücü ile enerji, lojistik vb alanlarda sunduğu maliyet avantajlarından ve TAMPF ‘ın sosyal konularda duyduğu sorumluluktan da bahseden Prof. Altaş, Federasyonun olası Marmara Depremi önlemi olarak AFAD’la birlikte geliştirdiği “Perakende Sektörü Arama-Kurtarma Seferberliği” projesinden de bahsetti.
“2025 verimlilik yılı olacak”
Sektörün ve Türkiye ekonomisinin 2025 beklentilerine de vurgu yapan Prof. Hüseyin Altaş “2025 yılının ‘verimlilik’ hedefli bir yıl olmasını bekliyoruz. Tüm sektörler için geçerli olan bu hedefin, tüketiciyle en yoğun ve doğrudan temas eden sektörümüz için de kritik bir önem taşıyacağını söylemek yanlış olmaz. Sektörün gıda perakendecisinden AVM’sine, restoranından gıda dışı temsilcilerine kadar mevcut yöntemlerde verimlilik peşinde olması gerekirken, teknoloji ve dijitalleşmenin getirdiği kolaylık ve imkanları da her zamanki gibi süreçlerine dahil etmeye devam etmesi gerekiyor. Bu sadece sektörün dijitalleşme hedefinin bir gereği değil, maliyet yönetiminin de önemli bir yöntemi olacaktır. dedi.
Sektörün dünü, bugünü ve yarınını özetleyen oturumlar ilgiyle izlendi
Organize perakendenin ve alışveriş merkezleri sektörlerinin üst düzey temsilcilerinin, sektör paydaşlarının, sivil toplum kuruluşlarının üst düzey temsilcileri ile finans kuruluşlarının perakende sektör analistlerinin ilgi gösterdiği zirvede toplam 6 oturum gerçekleşti.
Moderatörlüğünü TAMPF Genel Sekreteri Burak Ünaldı’nın yaptığı “Perakende ve Alışveriş Merkezlerinin Dünü” oturumunda, Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kiğılı, Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım ve Prof. Dr. Önder Küçükerman katılımcıları sektörün geçmişinden günümüze gelen, keyifli ve ilham verici bir yolculuğa çıkardılar.
“2025’ten Ne Beklemeliyiz?” başlıklı sunumuyla TAMPF Zirve Sahnesinde yer alan Prof. Dr. Metin Ercan, önemli ve özenle seçilmiş veriler ışığında Türkiye ekonomisinin genel bir resmini çekerek 2025 yıl sonu hedef ve beklentilerini de katılımcılarla paylaştı.
Başkanlardan 2025 mesajları
Sektörün önemli dernek başkanlarının bir arada sahnede bulunduğu “Söz Başkanlarda” oturumunda ise, TAMPF Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, GPD Yönetim Kurulu Başkanı Alp Önder Özpamukçu, TURYİD Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Mehmet Demirer, AYD Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Şapkacı ve ZMD Yönetim Kurulu Başkanı Serhan Tınastepe, kendi sektörlerinin öncelikli konularını, sorunları özetlerken 2024 değerlendirmelerini ve 2025 yılı beklentilerini paylaştılar.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Şapkacı, “Söz Başkanlarda” oturumunda, perakende ve alışveriş merkezleri sektörlerinin dayanışmasının önemine vurgu yaptı: “2025 Şubat ayıyla beraber yine hep birlikte, kol kola girmemiz gerekecek. Omuz omuza olmamız gerekecek. Ancak birbirimizi anlayarak bu zor dönemleri atlatabiliriz.” Konuşmasında 2024 yılını değerlendiren Şapkacı şunları söyledi: “2022-2023’te, pandemi sonrası ciro rekorları kırdık, kar rekorları kırdık. Bunların yansıması çok iyi oldu. Ama 2024’ün ilk çeyreğinden sonra sıkıntılar başladı. Bu satın alma gücündeki düşüşten kaynaklanıyor. Çünkü müşterilerimiz satın alma gücünden dolayı daha temkinli yaklaşmaya başladılar.” dedi.
Modern perakendenin hem istihdam hem de tedarik zinciri anlamında ülke ekonomisine kattığı değeri anlatan Gıda Perakendecileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Alp Önder Özpamukçu, 2024 yılı değerlendirmesi yaptı: “Son çeyrek itibariyle miktar kayıplarını görmeye başladık. Zaten büyüme enflasyon mertebesinde bir miktar gerçekleşmişti ama hacim büyümesi maalesef yoktu. Burada da promosyonlarla ve private label’daki gelişmelerle, yani tüketicinin daha uygun ürüne teveccüh ettiği bir yılı yaşadık. Türk tüketicisinin bütçesinin yüzde 50’si gıda harcamalarına gidiyor. Bu noktada da temel gıda ürünleri son derece önemli. İşimizin yüzde 80’i tarım ve hayvancılık. Planlı tarım yapılması, hayvancılığın geliştirilmesi, küçük üreticilerin kooperatifleşmesi, üreticinin güçlenmesi gibi ihtiyaçlar var.” Özpamukçu: “2025 için artık kalkınma ekonomisine bakalım. Kalkınma ekonomisi yapısal iyileştirmeleri yaparak ülkeyi orta gelir tuzağından çıkarabilir. Organize perakendenin daha doğrusu tüm tedarik zincirinin modernleşmesiyle buradan bir çıkış yolu bulabiliriz” dedi.
Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Mehmet Demirer, derneklerin ve federasyonun önemine vurgu yapmanın yanı sıra 2024 yılı değerlendirmesinde bulundu: “Bizim derneğimizin federasyondaki yerini çok önemsiyoruz çünkü biz hem turizm tarafında yeme-içmeyi temsil ediyoruz hem de organize perakendede köprü görevi görüyoruz. Turizmde 2024 rakamlarımız 61 milyon kişi, 60 milyar dolar. Yılı aşağı yukarı bu rakamlarla bitireceğiz. İçeri giren sayısında bir düşüş yaşamadık ama insanların kişi başı harcaması azalıyor.” Kaya Demirer: “Yeme içme sektörü özelinde 2025 zor bir yıl olacak. Bunun yansıması gereken bir fiyat tarafı var. Bunu yansıtınca içeri giren kişi sayısının azalması gerçeği var. Onun için verimlilikten başka çaremiz yok.” dedi.
Zincir Mağazalar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Serhan Tınastepe, perakende ve AVM sektörlerinin doğal ortak olduğunun altını çizdi ve şunları söyledi: “Biz eğer 2025 yılı içerisinde devletimizle, bankalarla, AVM’lerle, çalışanlarımızla, müşterilerimizle, tedarikçilerimizle, hizmet verenlerimizle dayanışma içinde olamazsak çok kötü bir yıl geçireceğiz. Çünkü 2025’le ilgili hiçbir olumlu sinyal maalesef alamıyoruz. 2025, son 5 yılda en öngörülemez yıl gibi görünüyor. Bu sebeple dayanışmayı arttırmamız lazım. Biz TAMPF’ta AVM’lerle beraber çalışıyoruz ve onları da doğal ortağımız olarak görüyoruz, sektörün paydaşı olarak görüyoruz. Bu noktada 2025 yılında, özellikle sözleşme yenileme sürecinde makuliyet ölçüsünü terk etmemelerini isteriz. Bizler sizlerin birer parçasıyız. Perakendeci yaşayacak ki AVM’de yaşasın. AVM yaşayacak ki perakendeci yaşasın.”
“Perakende ve Alışveriş Merkezlerinin Bugünü” oturumunda, Marketing Türkiye Genel Yayın Yönetmeni Günseli Özen’in moderatörlüğünde, TURYID Yönetim Kurulu Üyesi Ebru Koralı, CarrefourSA CEO’su Kutay Kartallıoğlu ve Ece Türkiye Genel Müdürü ve CFO’su Nuri Şapkacı, sektörün gündemini ve güncel konularını konuştular. Yıllar içinde dönüşen ve birbiriyle uyum içinde gelişen perakende ve AVM sektörlerinin günümüzdeki durumunun anlatıldığı oturumda, değişen alışveriş trendlerinin ve müşteri beklentilerinin etkileri ile gelecek fırsatları da masaya yatırıldı.
Zirvede Veri Enstitüsü Fikir Önderi ve Kurucusu Bekir Ağırdır da “2025’e Girerken Türkiye’nin Değişen Yüzü” başlıklı oturumuyla yer alırken, son oturumda Perakende ve Alışveriş Merkezlerinin Yarınını, MediaMarkt Türkiye İcra Kurulu Başkanı ve CEO’su Hulusi Acar, Hepsipay Genel Müdürü Ozan Bayülgen ve Google Ülke Kanal Lideri Serhan Yılmaz, Dectahlon Afrika ve Orta Doğu Bölgesi Tedarik Lideri Nilay Pınarcı Bölükbaşı’nın moderatörlüğünde tartıştı. Özellikle dijitalleşen müşteri deneyimi, ödeme sistemleri, yapay zekanın sektördeki kullanım alanlarının konunun uzmanları tarafından anlatıldığı seans, günün son oturumu oldu.
